गणेश चतुर्थी हा सण भारतभरात, विशेषतः महाराष्ट्रात, मोठ्या उत्साहात साजरा केला जातो. हा सण १० दिवस चालतो, आणि प्रत्येक दिवसाचे आपले खास महत्त्व असते. चला तर मग पाहूया, गणेश चतुर्थीच्या प्रत्येक दिवसाचा अर्थ आणि महत्त्व काय आहे.

Also read: Ganesh Chaturthi 2024: मुहूर्त, तारीख, पूजा विधी, आरती , इतिहास , Jyeshta Gauri : ज्येष्ठ गौरी : मूहूर्त, पूजा, कथा, पूजेची तयारी, गौरी विसर्जन

१. गणेश चतुर्थी (पहिला दिवस) Ganesh Chaturthi first day

गणेश चतुर्थीचा दिवस हा सर्वात महत्त्वाचा दिवस मानला जातो कारण या दिवशी गणपती बाप्पा आपल्या घरी येतात. या दिवशी सकाळी शुभ मुहूर्तावर गणपतीची मूर्ती घरी आणून त्याची प्राणप्रतिष्ठा केली जाते. प्राणप्रतिष्ठेच्या वेळी भक्तीभावाने शोडशोपचार पूजा केली जाते. यानंतर गणपतीला प्रथम नैवेद्य अर्पण केला जातो. हा दिवस गणपतीच्या आगमनाचा आणि नवीन सुरुवातीचा प्रतीक आहे.

२. ऋषिपंचमी (दुसरा दिवस) Ganesh Chaturthi second day – Rushi panchami

गणेश चतुर्थीच्या दुसऱ्या दिवशी ऋषिपंचमी साजरी केली जाते. या दिवशी सप्तर्षींची पूजा केली जाते. या दिवशी उपवास करून व्रताचे पालन केले जाते. गणेशाची पूजा करून सप्तर्षींचे आशीर्वाद मागितले जातात. या दिवसाचे महत्त्व म्हणजे जीवनात शुद्धीकरण करणे आणि पवित्र विचारांच्या मार्गावर चालणे.

३. षष्ठी (तिसरा दिवस) – Ganesh Chaturthi third day- shashti

गणेश चतुर्थीच्या तिसऱ्या दिवशी षष्ठी पूजा केली जाते. या दिवशी महालक्ष्मीची पूजा केली जाते आणि गणपतीला सुखसमृद्धी मिळविण्यासाठी प्रार्थना केली जाते. या दिवशी घरातील महिला देवीची पूजा करतात आणि कुटुंबाच्या समृद्धीसाठी प्रार्थना करतात.

४. सप्तमी (चौथा दिवस) Ganesh Chaturthi fourth day- saptami

सप्तमी हा दिवस गणेशाच्या बुद्धी आणि ज्ञानाच्या रूपाचे प्रतीक आहे. या दिवशी गणपतीला दुर्वा अर्पण केली जाते, कारण दुर्वा गणेशाला अत्यंत प्रिय आहे. याशिवाय, या दिवशी गणपतीला ज्ञान आणि समजूतदारीच्या मार्गावर नेण्यासाठी प्रार्थना केली जाते.

५. अष्टमी (पाचवा दिवस) Ganesh Chaturthi fifth day- ashtami

अष्टमीच्या दिवशी गणपतीची पूजा करून त्याच्या वीरतत्त्वाची पूजा केली जाते. गणपतीचा हा रूप त्याच्या शक्ती आणि साहसाचे प्रतीक आहे. या दिवशी भक्तगण गणपतीला आपले जीवन धैर्याने आणि संकटांचा सामना करण्यासाठी आशीर्वाद मागतात.

६. नवमी (सहावा दिवस) Ganesh Chaturthi sixth day – navami

नवमी हा दिवस गणेशाच्या भक्तीचा प्रतीक आहे. या दिवशी गणपतीला मोदक अर्पण केले जातात, कारण मोदक हे गणेशाचे अत्यंत प्रिय खाद्य आहे. या दिवशी भक्तगण गणपतीला विशेष नैवेद्य आणि प्रसाद अर्पण करून त्याच्याशी भक्तिभावाने जोडले जातात.

७. दशमी (सातवा दिवस) Ganesh Chaturthi seventh day – dashami

दशमी हा दिवस गणपतीच्या परिवाराचे प्रतीक आहे. या दिवशी गणपतीची पूजा करताना त्याच्या परिवारातील सदस्यांनाही स्मरण केले जाते. यामध्ये पार्वती, शिव, आणि कार्तिकेय यांचीही पूजा केली जाते. हा दिवस परिवारातील स्नेह आणि एकात्मतेचा प्रतीक आहे.

८. एकादशी (आठवा दिवस) Ganesh Chaturthi eighth day ekadashi

एकादशी हा दिवस भक्ती आणि साधनेचा आहे. या दिवशी भक्तगण उपवास करून गणपतीची पूजा करतात. या दिवशी जप, ध्यान, आणि गणेश मंत्रांचा जप करण्याचे महत्त्व आहे. या साधनेद्वारे भक्तगण आपल्या मनाची शांती आणि आत्मिक उन्नती प्राप्त करतात.

९. द्वादशी (नववा दिवस) Ganesh Chaturthi ninth day – dwadashi

द्वादशी हा दिवस मोक्ष प्राप्तीचा प्रतीक आहे. या दिवशी गणपतीला विशेष पूजा केली जाते आणि त्याच्या कृपेने जीवनातील सर्व दुःख आणि विघ्न दूर होण्याची प्रार्थना केली जाते. हा दिवस आत्मा आणि परमात्म्यातील एकत्व साधण्याचा आहे.

१०. अनंत चतुर्दशी (दहावा दिवस) Ganesh Chaturthi tenth day anant chaturdashi

अनंत चतुर्दशी हा गणेशोत्सवाचा शेवटचा आणि सर्वात भावनिक दिवस असतो. या दिवशी गणपतीचे विसर्जन केले जाते. विसर्जनाच्या आधी गणपतीची पूजा करून त्याला निरोप दिला जातो. भक्तगण या दिवशी गणपतीला पुढच्या वर्षी लवकर येण्याची विनंती करतात. विसर्जनाच्या वेळी “गणपती बाप्पा मोरया, पुढच्या वर्षी लवकर या” असा जयघोष केला जातो. हा दिवस भक्ती, श्रद्धा, आणि नव्या सुरुवातीचा प्रतीक आहे.

या प्रकारे, गणेश चतुर्थीचे प्रत्येक दिवसाचे आपले विशेष महत्त्व आहे. हा सण केवळ गणपतीच्या पूजेपुरता मर्यादित नाही, तर तो जीवनातील विविध गुणांचे आणि मूल्यांचे स्मरण करून देतो. गणेशोत्सव हा उत्सव आपल्याला भक्ती, ज्ञान, धैर्य, आणि आत्मिक उन्नतीच्या मार्गावर नेतो.

Disclaimer: या लेखांमध्ये दिलेली माहिती विविध ऑनलाइन स्रोत, पंचांग आणि ज्योतिष शास्त्रावर आधारित आहे. आमचा हेतू फक्त तुम्हाला माहिती प्रदान करणे हा आहे. या लेखांच्या प्रामाणिकतेची आणि सत्यतेची हमी आम्ही देत नाही. कृपया यातील माहितीचा वापर वैयक्तिक निर्णय घेण्यापूर्वी विचारपूर्वक आणि जाणकार व्यक्तींच्या सल्ल्याने करा