श्रीकृष्णाचा जन्म (Krishna Janmashtami)(Birth of Shri /Lord Krishna)हा हिंदू धर्मातील एक अत्यंत पवित्र आणि महत्त्वपूर्ण प्रसंग मानला जातो. याची कथा अत्यंत रंजक आहे आणि यातून भगवान श्रीकृष्णाच्या जीवनाची आणि त्याच्या जन्माची महती कळते. चला तर मग श्रीकृष्णाच्या जन्माची कथा जाणून घेऊया.

श्रीकृष्णाचा जन्म: कथा (story of Birth of Shri /Lord Krishna)

कंसाचा अत्याचार

कथा अशी आहे की, द्वापार युगात मथुराचा राजा कंस हा अत्यंत क्रूर आणि अत्याचारी होता. त्याच्या अत्याचारांमुळे प्रजेला अत्यंत त्रास होत होता. कंसाचा जन्म दैत्यांच्या कुळात झाला होता, आणि तो नेहमी देवतांवर विजय मिळवण्याची इच्छा बाळगून होता. कंसाची बहीण देवकी हिचे लग्न वसुदेवाशी झाले. कंसाने आपल्या बहिणीचे लग्न अत्यंत आनंदाने साजरे केले, आणि आपल्या बहिणीला तिच्या पतीसोबत स्वतःच्या रथातून घरी सोडायला निघाला.

रथ चालवताना कंसाला आकाशवाणी झाली की, “हे कंस, तुझ्या बहीण देवकीचा आठवा मुलगा तुझा वध करेल.” ही आकाशवाणी ऐकून कंस भयभीत झाला आणि त्वरित आपल्या बहिणीला मारण्यासाठी तलवार उगारली. मात्र, वसुदेवाने कंसाला शांत करण्याचा प्रयत्न केला. त्यांनी कंसाला सांगितले की, “तू देवकीला मारू नकोस. आम्ही तुला तिच्या प्रत्येक अपत्याचा त्याग करू.” कंसाने त्यांची विनंती मान्य केली, पण देवकीला तुरुंगात कैद केले.

Also Read: Shri Krishna Janmashtami 2024: श्रीकृष्ण जन्माष्टमी – मुहूर्त, उपवास आणि पूजा, मंत्र पाठ आणि भजन-कीर्तन

भजन ऐका: अच्युतम केशवम Achyutam Keshavam | Krishna Bhajan by Alka Yagnik

श्रीकृष्णाचा जन्म

कंसाने देवकी आणि वसुदेवाला कैद केले आणि त्यांच्या प्रत्येक अपत्याचा वध केला. सात मुलं जन्माला येण्यापूर्वीच मारली गेली. मात्र, जेव्हा देवकी आठव्या मुलाला जन्म देणार होती, तेव्हा ती रात्र अत्यंत अद्भुत होती. आषाढ महिन्याच्या कृष्ण पक्षातील अष्टमीच्या दिवशी, रात्री निम्मेच चंद्र आकाशात होता, आणि सर्वत्र अंधार पसरलेला होता. दिव्य वातावरणात अचानक विजांचा कडकडाट झाला आणि पाऊस पडू लागला.

अशा भयावह परिस्थितीत, देवकीने आपल्या आठव्या पुत्राला जन्म दिला. तो अपूर्व आणि दिव्य होता. जन्मत:च त्याच्या गळ्यात वासुकिचे हार, हातात बासरी, आणि पायांमध्ये कौस्तुभमणी होती. त्याचे रूप सुंदर आणि तेजस्वी होते. देवकी आणि वसुदेवाला आकाशवाणी झाली की, “हा तुमचा पुत्र भगवान विष्णूचा अवतार आहे. त्याला गोकुळात नंद आणि यशोदा यांच्या घरी पोहोचवा, तिथेच तो सुरक्षित राहील.”

वसुदेवाने कृष्णाला एका टोपलीत ठेवून यमुना नदी पार करण्याचे ठरवले. त्यावेळी यमुना नदीला प्रचंड पूर आला होता, पण जशी वसुदेवांनी नदीत पाऊल ठेवले, तशी नदीचे पाणी कमी झाले आणि त्यांना मार्ग मिळाला. वसुदेवांनी कृष्णाला घेऊन गोकुळ गाठले आणि तिथे नंदबाबा आणि यशोदामातेला कृष्ण दिला. त्यांनी यशोदा मातेला झालेल्या कन्येला घेऊन परत मथुरा गाठली.

कंसाने तो कन्यारूप कृष्ण म्हणून मारण्याचा प्रयत्न केला, पण ती कन्या अदृश्य झाली आणि आकाशातून कंसाला सांगितले की, “तुझे मरण तुझ्या हातूनच निश्चित आहे.”

श्रीकृष्णाचे बालपण

गोकुळात श्रीकृष्णाचा बालपण अत्यंत आनंदात आणि लीलांमध्ये व्यतीत झाला. गोकुळातील लोक त्याच्या लीलांनी मोहित झाले. तो गायींना चरण्यासाठी नेत असे, बासरी वाजवत असे, आणि गोपगोपिकांच्या मनात भक्ती जागवणारा होता. यशोदामातेच्या लाडक्या कृष्णाने आपल्या बाललीलांनी सगळ्यांना आकर्षित केले.

कंसाने त्याला मारण्यासाठी अनेक वेळा प्रयत्न केले, पण श्रीकृष्णाने सर्व संकटांचा सामना करत कंसाचा वध केला आणि मथुरेचे राजे बनले. श्रीकृष्णाने आपल्या जीवनात धर्म, सत्य, आणि न्याय यांचा प्रचार केला.

मुहूर्त (shri krishna janmashtami 2024 Muhurat) –

• जन्माष्टमीचे महत्त्वाचे मुहूर्त म्हणजे “रोहिणी नक्षत्र” आणि “अष्टमी तिथि” यांचे योग. विशेषतः मध्यरात्री, जेव्हा भगवान श्रीकृष्णाचा जन्म झाला होता, त्यावेळी पूजा करणे शुभ मानले जाते.
• भगवान श्रीकृष्णाची ५२५१ वी जयंती
  श्रीकृष्ण जन्माष्टमी सोमवार, २६ ऑगस्ट २०२४ रोजी
  निशिता पूजा वेळ – २७ ऑगस्ट रोजी पहाटे १२:५४ ते ०१:३५
  कालावधी – ०० तास ४१ मिनिटे
  दहीहंडी मंगळवार, २७ ऑगस्ट २०२४ रोज

• दही हंडी: (Dahi Handi)
  • महाराष्ट्रात, गोविंदा पथके दही हंडीचा उत्सव साजरा करतात. यामध्ये उंच ठिकाणी बांधलेल्या दही हंडीला फोडण्याचा खेळ केला जातो, जो श्रीकृष्णाच्या बाललीला दाखवतो. (दहीहंडीच्या अधिक माहितीसाठी).

जन्माष्टमीच्या दिवशी ध्यान-

• या दिवशी भक्तांनी भगवान श्रीकृष्णाचे ध्यान, साधना, आणि आत्मपरीक्षण करणे महत्त्वाचे मानले जाते. ध्यान करण्यासाठी शांत ठिकाणी बसून, भगवान श्रीकृष्णाचे नामस्मरण करावे आणि त्यांचा आशीर्वाद प्राप्त करण्यासाठी प्रार्थना करावी.

या सर्व विधींच्या माध्यमातून, श्रीकृष्ण जन्माष्टमीचा सण भक्तांनी मोठ्या श्रद्धेने, भक्तिभावाने, आणि आनंदाने साजरा करावा.

Also Read: जन्माष्टमीला गजकेसरी योग आला आहे आणि ‘या’ राशींवर होणार परिणाम, कृष्‍ण जन्माष्टमी पर इस बार बन रहे हैं वही द्वापर युग वाले दुर्लभ

Read story in English: Krishna Janmashtami: Know the incredible story of Lord Krishna’s birth